Viêm da cơ địa không chỉ gây ngứa ngáy, khó chịu mà còn ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sự tự tin của người bệnh. Đừng để viêm da cơ địa làm phiền bạn thêm nữa! Hãy cùng khám phá những cách chữa viêm da cơ địa hiệu quả, từ những phương pháp tự nhiên đơn giản đến những liệu pháp chuyên sâu, giúp bạn lấy lại làn da khỏe mạnh và mịn màng.

Các biện pháp chữa viêm da cơ địa tại nhà

Viêm da cơ địa, hay còn được gọi là eczema, là một bệnh lý viêm da mãn tính đặc trưng bởi tình trạng ngứa ngáy, khô da, và xuất hiện các mảng đỏ trên da. Mặc dù chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, việc áp dụng các biện pháp chăm sóc tại nhà kết hợp với phác đồ điều trị của bác sĩ có thể giúp kiểm soát hiệu quả triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Viêm da cơ địa gây nên tình trạng ngứa ngáy, khô da, và xuất hiện các mảng đỏ trên da

Dưới đây là một số phương pháp chăm sóc da tại nhà được khuyến nghị cho bệnh nhân viêm da cơ địa, cùng với cơ chế tác động và hướng dẫn thực hiện chi tiết:

1. Dưỡng ẩm thường xuyên:
   Viêm da cơ địa thường đi kèm với tình trạng da khô, mất nước do hàng rào bảo vệ da bị tổn thương. Việc dưỡng ẩm thường xuyên giúp bổ sung độ ẩm, phục hồi hàng rào bảo vệ da, làm mềm và dịu da, giảm ngứa và bong tróc.

Việc dưỡng ẩm thường xuyên giúp bổ sung độ ẩm, phục hồi hàng rào bảo vệ da

1. • Cách thực hiện:
     • Sử dụng kem dưỡng ẩm không mùi, không chứa hương liệu và chất bảo quản để tránh kích ứng da. Nên lựa chọn các sản phẩm có chứa thành phần như ceramide, hyaluronic acid, hoặc glycerin để tăng cường hiệu quả dưỡng ẩm.
     • Thoa kem dưỡng ẩm lên vùng da bị ảnh hưởng ít nhất 2 lần mỗi ngày, đặc biệt là sau khi tắm hoặc khi da cảm thấy khô.
2. Chườm lạnh:
   Chườm lạnh giúp giảm viêm, giảm ngứa và làm dịu da thông qua việc co mạch máu, giảm lưu lượng máu đến vùng da bị viêm.
   • Cách thực hiện:
     • Bọc đá lạnh trong khăn mềm, tránh tiếp xúc trực tiếp với da.
     • Chườm nhẹ nhàng lên vùng da bị viêm trong 10-15 phút, lặp lại nhiều lần trong ngày nếu cần thiết.
3. Sử dụng sản phẩm làm dịu da:
   Các sản phẩm chứa thành phần như yến mạch (colloidal oatmeal), lô hội (aloe vera), hoặc dầu dừa (coconut oil) có tác dụng làm dịu da, giảm viêm và ngứa nhờ vào các đặc tính chống viêm và làm mềm da tự nhiên.
   • Cách thực hiện:
     • Tắm với nước ấm có pha yến mạch hoặc sử dụng sữa tắm có chứa yến mạch.
     • Thoa gel lô hội hoặc dầu dừa lên vùng da bị viêm.
4. Người bệnh tránh các tác nhân kích ứng:
   Viêm da cơ địa có thể bị kích hoạt hoặc làm nặng thêm bởi các tác nhân như xà phòng, chất tẩy rửa, len, dạ, hoặc mồ hôi. Việc tránh tiếp xúc với các tác nhân này giúp giảm thiểu tình trạng viêm và ngứa.
   • Cách thực hiện:
     • Sử dụng xà phòng dịu nhẹ, không mùi hương và không chứa chất tẩy rửa mạnh.
     • Mặc quần áo rộng rãi, thoáng mát, làm từ chất liệu cotton mềm mại.
     • Không nên tham gia hoạt động gây tiết nhiều mồ hôi.
     • Vệ sinh nhà cửa, môi trường sống mang đến không gian luôn sạch sẽ và thoáng mát.
5. Điều chỉnh chế độ ăn uống:

Một số loại thực phẩm có thể gây dị ứng hoặc làm nặng thêm triệu chứng viêm da cơ địa. Việc điều chỉnh chế độ ăn uống, loại bỏ các thực phẩm không phù hợp, có thể giúp kiểm soát bệnh tốt hơn.

• Cách thực hiện:
  • Hạn chế các loại thực phẩm dễ gây dị ứng như hải sản, trứng, sữa, đậu phộng, hoặc lúa mì.
  • Tăng cường các loại thực phẩm giàu omega-3 như cá hồi, cá thu, hoặc hạt lanh.
  • Uống đủ 2l nước mỗi ngày để giữ cho da đủ ẩm.

Tăng cường các loại thực phẩm giàu omega-3 giàu dinh dưỡng cho cơ thể

Lưu ý:

• Các phương pháp điều trị tại nhà chỉ mang tính chất hỗ trợ và không thể thay thế hoàn toàn phác đồ điều trị của bác sĩ.
• Nếu tình trạng viêm da cơ địa không cải thiện hoặc trở nên nặng hơn, hãy đến gặp bác sĩ da liễu để được thăm khám chẩn đoán chính xác bệnh và điều trị kịp thời.

Cách chữa viêm da cơ địa bằng phương pháp của Tây Y

Viêm da cơ địa là một bệnh lý viêm da mãn tính, đặc trưng bởi các triệu chứng như ngứa ngáy dữ dội, khô da, và xuất hiện các mảng đỏ trên da. Mặc dù chưa có phương pháp chữa khỏi hoàn toàn, nhưng việc sử dụng thuốc Tây y kết hợp với các biện pháp chăm sóc da tại nhà có thể giúp kiểm soát hiệu quả triệu chứng và cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Điều trị bằng thuốc Tây Y

Corticosteroid:

Corticosteroid là thuốc chống viêm mạnh, có tác dụng ức chế phản ứng viêm của cơ thể thông qua việc giảm sản xuất các chất trung gian gây viêm như prostaglandin và leukotriene. Nhờ đó, corticosteroid giúp làm giảm sưng, đỏ, ngứa và các triệu chứng khác của viêm da cơ địa.

• Các loại thuốc:
  • Hydrocortisone: Dạng kem, thuốc mỡ, thường được chỉ định cho các trường hợp nhẹ và trung bình.
  • Triamcinolone, betamethasone, mometasone: Dạng kem, thuốc mỡ, có tác dụng mạnh hơn, thường được sử dụng cho các trường hợp nặng hoặc khi hydrocortisone không hiệu quả.
• Cách sử dụng: Thoa một lớp mỏng lên vùng da bị viêm, 1-2 lần/ngày.
• Lưu ý:
  • Không nên sử dụng corticosteroid cho vùng da mặt, vùng da có vết thương hở, hoặc vùng da bị nhiễm trùng.
  • Sử dụng lâu dài có thể gây ra các tác dụng phụ như mỏng da, giãn mao mạch, rạn da.

Hydrocortisone thường được chỉ định cho các trường hợp viêm da cơ địa mức độ nhẹ và trung bình

Thuốc ức chế calcineurin:

Thuốc ức chế calcineurin như tacrolimus và pimecrolimus có tác dụng ức chế hoạt động của calcineurin, một loại enzyme quan trọng trong quá trình hoạt hóa tế bào T – một loại tế bào miễn dịch đóng vai trò quan trọng trong phản ứng viêm. Nhờ đó, các thuốc này giúp giảm viêm và ngứa hiệu quả.

• Các loại thuốc:
  • Tacrolimus (Protopic): Dạng kem, thuốc mỡ.
  • Pimecrolimus (Elidel): Dạng kem.
• Cách sử dụng: Thoa một lớp mỏng lên vùng da bị viêm, 2 lần/ngày.
• Lưu ý:
  • Có thể gây cảm giác nóng rát, châm chích tại chỗ thoa thuốc.
  • Không áp dụng thuốc cho các vùng da bị nhiễm trùng.

Thuốc kháng histamin:

Thuốc kháng histamin giúp giảm ngứa do viêm da cơ địa bằng cách ngăn chặn tác động của histamine, một chất trung gian gây ra phản ứng dị ứng và ngứa.

• Các loại thuốc:
  • Cetirizine (Zyrtec), loratadine (Claritin), fexofenadine (Allegra): Dạng viên uống, ít gây buồn ngủ, thường được sử dụng vào ban ngày.
  • Diphenhydramine (Benadryl), hydroxyzine (Atarax): Dạng viên uống, có thể gây buồn ngủ, thường được sử dụng vào buổi tối.
• Cách sử dụng: Tùy vào từng tình trạng bệnh, bác sĩ sẽ chỉ định liều uống khác nhau.
• Lưu ý: Một số thuốc kháng histamin có thể gây buồn ngủ, khô miệng, chóng mặt.

Thuốc ức chế PDE4:

Thuốc ức chế PDE4 như crisaborole (Eucrisa) có tác dụng ức chế enzyme phosphodiesterase 4, giúp giảm viêm và ngứa trong viêm da cơ địa.

• Loại thuốc: Crisaborole (Eucrisa) là dạng kem bôi ngoài da.
• Cách sử dụng: Thoa một lớp mỏng lên vùng da bị viêm, 2 lần/ngày.
• Lưu ý: Có thể gây cảm giác nóng rát, châm chích tại chỗ thoa thuốc.

Thuốc Crisaborole (Eucrisa) giúp giảm viêm và ngứa trong viêm da cơ địa

Thuốc sinh học:

Thuốc sinh học như dupilumab (Dupixent) là một loại kháng thể đơn dòng nhắm vào interleukin-4 và interleukin-13, hai cytokine quan trọng trong quá trình viêm của viêm da cơ địa. Thuốc này giúp giảm viêm, ngứa và cải thiện chất lượng cuộc sống của người bệnh.

• Loại thuốc: Dupilumab (Dupixent): Dạng tiêm dưới da.
• Cách sử dụng: Tiêm dưới da theo chỉ định của bác sĩ.
• Lưu ý: Thuốc sinh học thường được chỉ định cho các trường hợp viêm da cơ địa nặng hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.

Lưu ý quan trọng:

• Việc điều trị viêm da cơ địa cần được thực hiện dưới sự giám sát của bác sĩ chuyên khoa da liễu.
• Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng bệnh và đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng bệnh nhân.
• Không tự ý sử dụng thuốc.
• Người bệnh cần tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng thuốc theo sự chỉ định của bác sĩ.
• Nếu xuất hiện bất kỳ tác dụng phụ nào khi dùng thuốc, cần báo ngay cho bác sĩ.

Áp dụng liệu pháp ánh sáng

Viêm da cơ địa (Atopic Dermatitis) là một bệnh lý viêm da mãn tính, gây ngứa ngáy và khó chịu kéo dài. Quang trị liệu, hay còn gọi là liệu pháp ánh sáng, đã được chứng minh lâm sàng là một phương pháp điều trị an toàn và hiệu quả, giúp cải thiện đáng kể chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Cơ chế tác động:

Quang trị liệu sử dụng các bước sóng ánh sáng đặc biệt, tác động trực tiếp lên vùng da bị viêm, ức chế phản ứng viêm và giảm hoạt động của hệ miễn dịch tại chỗ. Điều này giúp giảm nhanh các triệu chứng ngứa ngáy, đỏ da, đồng thời thúc đẩy quá trình tái tạo và phục hồi da.

Các phương pháp quang trị liệu phổ biến:

• UVB băng hẹp (Narrowband UVB): Sử dụng tia UVB với bước sóng 311-313nm, được chứng minh là an toàn và hiệu quả cao trong điều trị viêm da cơ địa. Phương pháp này đặc biệt phù hợp với những trường hợp nhẹ và trung bình.
• PUVA (Psoralen kết hợp UVA): Sự kết hợp giữa thuốc Psoralen (làm tăng độ nhạy cảm của da với ánh sáng) và tia UVA mang lại hiệu quả mạnh mẽ trong điều trị các trường hợp viêm da cơ địa nặng và kháng trị. Tuy nhiên, phương pháp này cần được thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa do có thể gây ra một số tác dụng phụ.

Thuốc Đông y điều trị bệnh chàm thể tạng

Theo Đông y, viêm da cơ địa (chàm thể tạng) thường do các yếu tố sau gây ra:

• Phong nhiệt, phong hàn: Xâm nhập từ bên ngoài hoặc do cơ thể sinh ra, gây ngứa ngáy, mẩn đỏ, mụn nước.
• Tỳ vị hư nhược: Chức năng tiêu hóa kém, không chuyển hóa được chất dinh dưỡng, sinh ra thấp nhiệt, gây tổn thương da.
• Huyết hư: Da không được nuôi dưỡng đầy đủ, dễ bị khô, bong tróc, ngứa ngáy.
• Can thận bất túc: Chức năng gan thận suy giảm, không đào thải được độc tố, gây tích tụ độc tố trong cơ thể, ảnh hưởng đến da.

Từ đó các bài thuốc Đông Y sẽ tập trung:

• Khu phong, thanh nhiệt, trừ thấp: Loại bỏ các yếu tố gây bệnh từ bên ngoài và bên trong.
• Kiện tỳ ích khí, dưỡng huyết, bổ can thận: Tăng cường chức năng các tạng phủ, nâng cao sức đề kháng của cơ thể.
• Nhuận da, giảm ngứa: Làm dịu các triệu chứng khó chịu trên da.

Thuốc Đông Y tăng cường chức năng các tạng phủ, nâng cao sức đề kháng của cơ thể

Các bài thuốc Đông Y

Tiêu Phong Tán

Bài thuốc kinh điển được bào chế từ các thảo dược quý như kinh giới, phòng phong, bạch chỉ… có tác dụng khu phong tán hàn, thanh nhiệt giải độc, đặc biệt hiệu quả trong các trường hợp viêm da cơ địa do phong nhiệt, phong hàn gây nên.

• Kinh giới (12g): Phát tán phong hàn, giải biểu nhiệt, giảm ngứa.
• Phòng phong (12g): Trừ phong thấp, giảm đau, chống viêm.
• Bạch chỉ (10g): Khu phong tán hàn, thông khiếu, giảm đau.
• Thương truật (10g): Khô thấp kiện tỳ, tiêu viêm giảm sưng.
• Khổ sâm (10g): Thanh nhiệt táo thấp, giải độc.
• Kim ngân hoa (16g): Thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm.
• Ké đầu ngựa (12g): Lương huyết, giải độc, tiêu viêm.
• Cam thảo (6g): Điều hòa tác dụng các vị thuốc,

Thanh Dinh Thang

Sự kết hợp tinh túy của hoàng cầm, hoàng liên, chi tử… giúp thanh nhiệt lương huyết, giải độc tiêu viêm, là giải pháp tối ưu cho các trường hợp viêm da cơ địa do huyết nhiệt.

• Hoàng cầm (12g): Thanh nhiệt táo thấp, tả hỏa giải độc.
• Hoàng liên (6g): Kháng khuẩn, tiêu viêm, thanh nhiệt.
• Hoàng bá (10g): Thanh nhiệt táo thấp, giải độc.
• Chi tử (10g): Thanh nhiệt lương huyết, chỉ huyết.
• Sài đất (16g): Thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm.
• Kim ngân hoa (16g): Thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm.
• Liên kiều (12g): Thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm.
• Đan bì (10g): Thanh nhiệt lương huyết, hoạt huyết.
• Sinh địa (16g): Thanh nhiệt lương huyết, dưỡng âm.
• Huyền sâm (12g): Tư âm dưỡng huyết, thanh nhiệt.
• Mạch môn (12g): Tư âm thanh nhiệt, dưỡng tâm an thần.
• Cam thảo (6g): Điều hòa tác dụng các vị thuốc, giảm đau.

Long Đởm Tả Can Thang

Bài thuốc được nghiên cứu kỹ lưỡng, kết hợp long đởm thảo, hoàng cầm, chi tử… nhằm thanh can tả hỏa, lợi thấp, đặc biệt hiệu quả trong điều trị viêm da cơ địa do can hỏa vượng, thấp nhiệt.

• Long đởm thảo (12g): Thanh can nhiệt, tả hỏa, trừ thấp.
• Hoàng cầm (10g): Thanh nhiệt cơ thể, giải từ tiêu độc.
• Chi tử (10g): Thanh nhiệt lương huyết, chỉ huyết.
• Sài hồ (10g): Sơ can giải uất, thăng dương cử hãm.
• Trạch tả (12g): Lợi thủy thẩm thấp, tả nhiệt.
• Xa tiền tử (10g): Thanh nhiệt lợi thấp, thông lâm.
• Đương quy (10g): Bổ huyết hoạt huyết, điều kinh.
• Mộc thông (6g): Lợi thủy thông lâm, tả nhiệt.
• Cam thảo (6g): Điều hòa tác dụng các vị thuốc, giảm đau.

Quy Tỳ Thang

Với thành phần gồm bạch truật, đương quy, nhân sâm… bài thuốc này có tác dụng kiện tỳ ích khí, dưỡng huyết an thần, hỗ trợ đắc lực cho các trường hợp viêm da cơ địa do tỳ vị hư nhược, huyết hư.

• Bạch truật (12g): Kiện tỳ táo thấp, lợi thủy tiêu thũng.
• Đương quy (10g): Bổ huyết hoạt huyết, điều kinh.
• Phục linh (10g): Lợi thủy thẩm thấp, kiện tỳ an thần.
• Nhân sâm (10g): Đại bổ nguyên khí, ích huyết sinh tân.
• Hoàng kỳ (12g): Bổ khí thăng dương, cố biểu, lợi thủy.
• Viễn chí (10g): An thần, ích trí, kiện não.
• Long nhãn (10g): Bổ tâm tỳ, ích khí huyết, an thần.
• Toan táo nhân (10g): Dưỡng tâm an thần, liễm hãn.
• Cam thảo (6g): Điều hòa tác dụng các vị thuốc, giảm đau.

Tứ Vật Thang

Sự kết hợp hoàn hảo của đương quy, thục địa, bạch thược, xuyên khung giúp bổ huyết điều kinh, hoạt huyết hóa ứ, mang lại hiệu quả tích cực trong điều trị viêm da cơ địa do huyết hư, huyết ứ.

• Đương quy (12g): Bổ huyết, hoạt huyết, điều hòa kinh nguyệt.
• Thục địa (16g): Tư âm bổ thận, dưỡng huyết.
• Bạch thược (12g): Bổ huyết, liễm âm, chỉ thống.
• Xuyên khung (8g): Hoạt huyết hành khí, khu phong chỉ thống.

Các bước sắc thuốc

1. Chuẩn bị: Kiểm tra thuốc, dùng ấm đất nung hoặc sứ, nước sạch.
2. Rửa và ngâm thuốc: Rửa sạch, ngâm nước ấm 30 phút.
3. Sắc thuốc:
   • Lần 1: Đổ nước ngập thuốc, đun sôi, hạ lửa sắc 30-45 phút, chắt nước.
   • Lần 2: Đổ thêm 2/3 nước lần 1, sắc 20-30 phút, chắt nước.
4. Pha và uống: Trộn đều nước thuốc, trong ngày có thể chia lượng thuốc ra uống thành 2-3 lần.

Lưu ý:

• Thời gian sắc tùy thuốc (15-60 phút).
• Lượng nước lần 1 gấp đôi lần 2.
• Bảo quản thuốc trong ngăn mát tủ lạnh nếu không uống hết.

Khuyến cáo: Mỗi bài thuốc đều có chỉ định và liều lượng riêng, phù hợp với từng thể trạng và mức độ bệnh khác nhau. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, quý vị nên tham khảo ý kiến thầy thuốc Đông y trước khi sử dụng.

Điểm cần chú ý khi bị bệnh viêm da cơ địa

Đối với bệnh nhân viêm da cơ địa, việc tuân thủ chế độ chăm sóc và điều trị khoa học là yếu tố tiên quyết để kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tái phát. 

Chế độ dinh dưỡng:

• Hạn chế tối đa các tác nhân dị ứng: Thực phẩm giàu protein (hải sản, thịt bò, trứng, sữa), các loại hạt (đậu phộng, điều, óc chó), đồ ăn cay nóng, chất kích thích (rượu bia, cà phê) đều có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm nhiễm.
• Tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất: Rau xanh, trái cây tươi, ngũ cốc nguyên hạt, thịt nạc, cá béo cung cấp dưỡng chất thiết yếu, hỗ trợ quá trình tái tạo và phục hồi da.
• Uống đủ nước: Duy trì độ ẩm tự nhiên của da, đồng thời hỗ trợ quá trình đào thải độc tố ra khỏi cơ thể.

Tăng cường rau xanh và cung cấp dưỡng chất thiết yếu, hỗ trợ quá trình tái tạo và phục hồi da

Chế độ sinh hoạt:

• Tuyệt đối tránh gãi, chà xát: Hành động này có thể gây tổn thương da, tạo điều kiện cho vi khuẩn xâm nhập và làm tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn. Sử dụng khăn mềm thấm nước mát để làm dịu da là biện pháp thay thế an toàn và hiệu quả.
• Lựa chọn trang phục phù hợp: Ưu tiên chất liệu cotton mềm mại, thoáng mát, thấm hút mồ hôi tốt, tránh các loại vải thô ráp, dễ gây kích ứng.
• Hạn chế tiếp xúc với các tác nhân kích ứng: Xà phòng, nước hoa, mỹ phẩm, hóa chất tẩy rửa, bụi bẩn, lông động vật đều có thể làm trầm trọng thêm tình trạng viêm da.
• Vệ sinh da đúng cách: Tắm rửa hàng ngày bằng nước ấm, không quá nóng, sử dụng sữa tắm dịu nhẹ, không chứa hương liệu và chất tạo màu.
• Quản lý căng thẳng: Stress là một trong những yếu tố làm tăng nguy cơ bùng phát viêm da cơ địa. Tập thể dục, yoga, thiền định là những phương pháp hữu ích giúp thư giãn tinh thần, giảm căng thẳng.
• Ngủ đủ giấc: Trong quá trình phục hồi và tái tạo của cơ thể, giấc ngủ giúp tăng cường hệ miễn dịch và sức đề kháng.

Điều trị:

• Tuân thủ phác đồ điều trị của bác sĩ: Sử dụng thuốc bôi ngoài da, thuốc uống kháng histamin, corticoid theo đúng chỉ định, không tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng thuốc.
• Kết hợp với các phương pháp hỗ trợ: Đông y, quang trị liệu, liệu pháp miễn dịch có thể được áp dụng để tăng cường hiệu quả điều trị và rút ngắn thời gian hồi phục.

Theo dõi và tái khám định kỳ:

• Theo dõi sát sao diễn biến bệnh, ghi nhận các triệu chứng và yếu tố kích thích để chia sẻ với bác sĩ.
• Tái khám theo lịch hẹn để được đánh giá tình trạng bệnh và điều chỉnh phác đồ điều trị phù hợp.

Viêm da cơ địa không phải là một căn bệnh nan y, chỉ cần bạn kiên trì áp dụng đúng cách chữa viêm da cơ địa phù hợp, làn da của bạn sẽ nhanh chóng được cải thiện. Đừng chần chừ, hãy bắt đầu hành trình đánh bay viêm da cơ địa ngay hôm nay để tự tin tỏa sáng với làn da khỏe đẹp.