Lác đồng tiền là gì? Có nguy hiểm không?

Lác đồng tiền hay còn được gọi với cái tên khác là hắc lào. Đây là bệnh nhiễm trùng da do vi nấm gây ra và vi nấm thuộc nhóm Dermatophytes là tác nhân chính gây ra bệnh (thường gặp là Epidermophyton, Trichophyton và Microsporum). Ở trạng thái bình thường, làn da khỏe mạnh luôn tồn tại một số lượng nhất định nhóm vi nấm này nhưng ở trạng thái cân bằng. Khi gặp điều kiện thuận lợi chúng sẽ phát triển mạnh mẽ và tấn công vào tế vào da để gây bệnh. Lúc này, người bệnh sẽ phải đối mặt với triệu chứng ngứa ngáy rất khó chịu.

Lác đồng tiền là bệnh lý có thể xảy ra ở bất kỳ vùng da nào trên cơ thể. Nhưng thường gặp nhất là những vùng da có tuyến bã nhờn hoạt động mạnh mẽ, vùng da có nếp gấp và ẩm thấp như thắt lưng, lằn mông, kẽ 2 bên bẹn, dương vật,... Bác sĩ chuyên khoa cho biết, lác đồng tiền có thể xảy ra ở bất kỳ ai, nhưng đa số các ca bệnh đều rơi vào độ tuổi thanh thiếu niên và trung niên. Đồng thời, nam giới sẽ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn so với nữ giới.

Do vi nấm là tác nhân chính gây ra bệnh lác đồng tiền, vì thế bệnh vẫn có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác. Một số con đường lây nhiễm bệnh thường gặp là quan hệ tình dục, sử dụng chung vật dụng cá nhân với người bệnh, tiếp xúc trực tiếp với vùng da bị bệnh,... Vì thế, bạn cần phải hết sức cẩn thận để phòng tránh bị nhiễm bệnh, nếu phát hiện bản thân bị bệnh bạn cũng nên chủ động có các biện pháp tránh nhiễm bệnh cho những người xung quanh.

+ Lác đồng tiền có nguy hiểm không?

Lác đồng tiền là bệnh lý ngoài da không quá nguy hiểm, nếu bạn phát hiện và điều trị dứt điểm ngay từ sớm sẽ không để lại bất kỳ biến chứng gì. Nhưng ngược lại nếu bạn chủ quan trong việc điều trị bệnh sẽ phát triển lan rộng đến các vùng da xung quanh. Khi bệnh tiến triển nặng sẽ dần phá hủy tế bào da, để lại sẹo khó lành và gia tăng nguy cơ chàm hóa.

Bên cạnh đó, lác đồng tiền còn khiến làn da trông rất thẩm mỹ, nếu bệnh phát triển lan rộng ở những vùng da dễ quan sát sẽ khiến người bệnh cảm thấy tự ti và ngại giao tiếp với người khác. Điều này sẽ khiến chất lượng cuộc sống hàng ngày và năng suất lao động suy giảm đáng kể.

Dấu hiệu nhận biết bệnh lác đồng tiền

Lác đồng tiền là bệnh lý ngoài da rất dễ nhận biết do các triệu chứng của bệnh đặc trưng hơn so với các bệnh lý da liễu khác. Dưới đây là một số triệu chứng ngoài da thường gặp của bệnh lác đồng tiền bạn cần nắm rõ để có thể sớm phát hiện ra bệnh:

• Ngứa ngáy: Khi bệnh mới phát triển người bệnh sẽ có triệu chứng ngứa ngáy rất khó chịu. Cơn ngứa ngáy sẽ trở nên nghiêm trọng hơn khi bạn gãi nhiều, cơ thể đổ nhiều mồ hôi và đặc biệt là về đêm.
• Nổi mẩn đỏ: Ngay tại vùng da bị tổn thương sẽ xuất hiện các nốt mẩn đỏ có ranh giới rõ ràng với vùng da xung quanh. Tổn thương này thường sẽ có hình tròn hoặc hình bầu dục, vùng da tổn thương trông hơi sần sùi và nhô cao hơn.
• Hình thành mụn nước: Ngay tại rìa của vùng da bị tổn thương sẽ xuất hiện các mụn nước li ti. Nếu người bệnh không chăm sóc da đúng cách sẽ khiến chúng vỡ ra và gây tổn thương lan rộng đến các vùng da lành xung quanh.
• Bong tróc da: Tại vùng da bị tổn thương, sau một thời gian sẽ bắt đầu xuất hiện các mảng da bong tróc trên bề mặt.

Thông thường, lác đồng tiền khi mới phát triển chỉ gây tổn thương tại một vùng da nhỏ nhất định. Nếu người bệnh không có các biện pháp chăm sóc da và điều trị thích hợp thì chúng sẽ lan rộng đến những vùng da lành xung quanh.

+ Khi nào đến gặp bác sĩ?

Khi bị lác đồng tiền kèm theo các triệu chứng sau đây thì người bệnh tuyệt đối không được chủ quan mà phải nhanh chóng đến gặp bác sĩ chuyên khoa:

• Ngứa ngáy và nổi mẩn đỏ lan rộng khắp cơ thể.
• Trên da xuất hiện các khối u giống như phồng rộp.
• Cơ thể sốt cao trên 38 độ không rõ nguyên do.
• Vùng da tổn thương bị chảy mủ có dấu hiệu bội nhiễm.

Lác đồng tiền hình thành trên da là do đâu?

Như ta đã biết, vi nấm thuộc nhóm Dermatophytes là tác nhân chính gây ra bệnh lác đồng tiền và kích hoạt bùng phát triện chứng. Thông thường nhóm vi nấm này vẫn luôn tồn tại trên da nhưng chỉ khi gặp điều kiện phù hợp chúng mới phát triển gây bệnh. Dưới đây là một số làm yếu tố làm gia tăng nguy cơ phát bệnh bạn cần nắm rõ để có thể đưa ra các biện pháp phòng ngừa hợp lý:

• Môi trường sống: Những quốc gia có miền khí hậu nhiệt đới ẩm thường sẽ có khả năng mắc bệnh cao hơn bình thường. Với điều kiện thời tiết này, vi nấm rất dễ sinh sôi và phát triển lan rộng. Sống ở khu vực bị ô nhiễm môi trường hoặc ô nhiễm nguồn nước cũng là yếu tố làm gia tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Ý thức vệ sinh: Ý thức vệ sinh kém là một trong những nguyên nhân gây ra bệnh lác đồng tiền thường gặp nhất. Khi cơ thể không được vệ sinh sạch sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi nấm sinh sôi, phát triển mạnh và gây bệnh.
• Suy giảm hệ miễn dịch: Những người có hệ miễn dịch suy giảm do mắc các bệnh lý mãn tính như tiểu đường, nhiễm HIV,... sẽ có nguy cơ mắc các bệnh lý nhiễm trùng da cao hơn so với người bình thường.
• Nguyên nhân khác: Lác đồng tiền là bệnh lý da liễu có khả năng lây nhiễm từ người này sang người khác. Bạn sẽ có nguy cơ nhiễm bệnh nếu thường xuyên chơi các môn thể thao tiếp xúc với da của người khác (đấu vật), thói quen dùng vật dụng cá nhân với người khác, hay cào gãi gây tổn thương da, mặc quần áo bó sát, tiếp xúc với động vật bị nhiễm nấm,...

Biện pháp phòng tránh và hỗ trợ điều trị tại nhà

Lác đồng tiền là bệnh lý có khả năng lây nhiễm cao, vì thế bạn cần phải chủ động trong việc phòng tránh. Dưới đây là một số biện pháp giúp hỗ trợ điều trị tại nhà và phòng ngừa bị lây nhiễm bệnh bạn có thể tham khảo:

• Chú ý giữ gìn vệ sinh cơ thể thật sạch sẽ, đặc biệt là sau khi chơi thể thao và sau khi tiếp xúc với môi trường bị ô nhiễm. Sau khi tắm cần lau khô các vùng da có nếp gấp trước khi mặc quần áo.
• Ưu tiên sử dụng các trang phục rộng rãi thoáng mát được làm bằng chất liệu cotton có độ thấm hút tốt. Tuyệt đối không được mặc chung quần áo hoặc dùng chung vật dụng cá nhân với người khác.
• Thường xuyên giặt giũ quần áo và phơi dưới trời nắng to để giết chết các vi nấm gây hại. Nếu trong nhà có người bị bệnh, hãy trụng quần áo của họ qua nước sôi trước khi giặt.
• Nếu đang bị lác đồng tiền bạn không nên dùng tay cào gãi hoặc chà xát vào vùng da bị tổn thương, thói quen này sẽ làm gia tăng nguy cơ nhiễm khuẩn và khiến bệnh phát triển lan rộng.
• Không quan hệ tình dục hoặc để da tiếp xúc trực tiếp với da của người bệnh. Nên hạn chế tiếp xúc với các loại vật nuôi trong nhà, không ôm hôn hoặc ngủ chung với chúng.
• Luôn giữ cho không gian sống sạch sẽ và thoáng mát, điều này sẽ giúp ngăn chặn sự sinh sôi và phát triển của vi nấm gây bệnh. Hãy thường xuyên giặt giũ chăn màn, chiếu gối, ga giường,...
• Có các biện pháp chăm sóc da hợp lý để hạn chế sự sinh sôi phát triển của vi nấm. Nên thực hiện dưỡng ẩm nếu bạn có làn da khô hoặc thường xuyên ở trong môi trường máy lạnh.
• Tăng cường bổ sung vitamin và khoáng chất cho cơ thể bằng cách ăn nhiều rau xanh và trái cây tươi. Uống nhiều nước mỗi ngày giúp cấp ẩm cho da và làm chắc hàng rào bảo vệ da.

Các phương pháp điều trị lác đồng tiền

Lác đồng tiền cần được phát hiện sớm và điều trị đúng phương pháp để tránh ảnh hưởng đến đời sống sinh hoạt hàng ngày và thẩm mỹ da. Đồng thời, việc tiến hành điều trị bệnh ngay từ sớm sẽ giúp quá trình hồi phục tổn thương trên da diễn ra thuận lợi hơn và đẩy nhanh tốc độ khỏi bệnh. Hai phương pháp trị lác đồng tiền được áp dụng phổ biến hiện nay là dùng thuốc Tây y và sử dụng các mẹo lưu truyền trong dân gian.

Trị lác đồng tiền bằng thuốc Tây y

Khi nghi ngờ bản thân bị lác đồng tiền bạn nên chủ động thăm khám chuyên khoa để được hướng dẫn sử dụng thuốc điều trị đúng cách. Dùng thuốc Tây y chữa bệnh mang lại hiệu quả rất nhanh chóng nhưng lại tiềm ẩn nhiều tác dụng phụ ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Vì thế, bạn cần phải tuyệt đối tuân thủ theo chỉ định điều trị của bác sĩ chuyên khoa, không được tự ý mua thuốc về sử dụng. Một số loại thuốc thường được kê đơn để điều trị lác đồng tiền là:

+ Thuốc kháng nấm:

• Dạng kem bôi:  Tác dụng ức chế hoạt động của vi nấm giúp loại bỏ chúng. Đồng thời, loại thuốc này còn giúp làm giảm các triệu chứng ngứa ngáy khó chịu do bệnh gây ra. Thường được dùng là miconazol, econazol, ketoconazol,...
• Dạng uống: Được chỉ định sử dụng nếu vùng da bị tổn thương phát triển lan rộng. Thông thường thuốc uống sẽ được dùng kết hợp với thuốc bôi giúp nâng cao hiệu quả mang lại. Một số loại thuốc kháng nấm đường uống được dùng để trị lác đồng tiền là itraconazole, ketoconazol, fluconazole,...

+ Thuốc bôi tại chỗ khác: Ngoài thuốc kháng nấm bác sĩ sẽ kê đơn điều trị thêm một số loại thuốc bôi khác giúp hỗ trợ tiêu diệt và ngừa nhiễm trùng lan rộng. Thường được sử dụng là:

• Dung dịch cồn BSI: acid benzoic, lod,...
• Dung dịch ASA: acid acetylsalicylic, natri salicylat,...
• Antimycose: acid benzoic, acid boric, acid salicylic,...

+ Kháng sinh đường uống: Kháng sinh được chỉ định sử dụng cho người bệnh nếu vùng da bị tổn thương có dấu hiệu bội nhiễm. Kháng sinh sẽ làm giảm nhiễm trùng da và ngăn ngừa gây tổn thương sâu.

Dùng thuốc Tây y trị lác đồng tiền cần phải thực hiện theo hết liệu trình mà bác sĩ đưa ra để ngăn ngừa tái nhiễm, tuyệt đối không được bỏ dở giữa chừng khi thấy bệnh đã chuyển biến tốt. Sau khi dùng thuốc chữa bệnh, nếu thấy cơ thể có xuất hiện một số triệu chứng bất thường thì bạn nên ngừng lại, đến gặp bác sĩ chuyên khoa để được hướng dẫn xử lý đúng cách.

Trị lác đồng tiền bằng mẹo dân gian

Bên cạnh việc sử dụng thuốc Tây y để điều trị bệnh theo đơn kê của bác sĩ, bạn cũng có thể tận dụng các mẹo dân gian để hỗ trợ cải thiện tình trạng bệnh tại nhà. Các mẹo dân gian này có nguồn gốc là các dược liệu lành tính trong tự nhiên, khi sử dụng để chữa bệnh sẽ có độ an toàn cao và mang lại hiệu quả tích cực. Dưới đây là một số mẹo dân gian trị lác đồng tiền được áp dụng phổ biến bạn có thể tham khảo:

- Dùng củ riềng: Dùng củ riềng chữa lác đồng tiền là mẹo được người dân khu vực miền núi phía Bắc áp dụng khá phổ biến. Các hoạt chất trong tinh dầu củ riềng có khả năng diệt nấm rất tốt, khi dùng để trị bệnh sẽ nhanh chóng mang lại hiệu quả. Bạn có thể thực hiện theo hướng dẫn bên dưới đây:

• Củ riềng đem đi rửa sạch hết lớp đất cát bên ngoài rồi vớt ra để cho ráo nước.
• Sau đó đem củ riềng đi giã nát, cho vào bát sạch rồi khuấy đều với 50ml rượu trắng.
• Sử dụng một tấm vải mùng sạch, bọc hỗn hợp lại rồi vắt lấy nước cốt bỏ bã.
• Vệ sinh sạch sẽ vùng da bị lác đồng tiền, dùng bông y tế thấm vào rượu củ riềng rồi thoa đều lên vùng da cần điều trị.
• Cứ cách 4 tiếng thì bạn thoa rượu củ riềng 1 lần, áp dụng cách này đều đặn mỗi ngày cho đến khi bệnh thuyên giảm.

- Dùng chuối xanh: Dùng chuối xanh trị lác đồng tiền là mẹo dân gian có độ an toàn cao, có thể áp dụng để trị bệnh cho trẻ nhỏ mà không lo ảnh hưởng xấu đến sức khỏe. Thành phần dược tính có trong chuối xanh có khả năng kháng nấm và làm lành tổn thương nhanh chóng.

• Lấy một quả chuối xanh đem đi rửa sạch, ngâm với nước muối loãng rồi vớt ra để cho ráo.
• Dùng dao thái chuối xanh thành lát mỏng rồi thoa trực tiếp lên vùng da bị bệnh (nên vệ sinh da sạch sẽ trước đó).
• Áp dụng cách này khoảng 3 lần/ngày, kiên trì thực hiện trong thời gian dài bạn sẽ thấy triệu chứng của bệnh dần thuyên giảm.

- Dùng rau răm: Rau răm là dược liệu có khả năng điều trị các bệnh lý nhiễm trùng trên da do nấm gây ra rất tốt nhờ khả năng kháng khuẩn mạnh. Bạn có thể sử dụng chúng để cải thiện các triệu chứng do bệnh lác đồng tiền gây ra theo hướng dẫn bên dưới đây:

• Lấy 1 nắm lá rau răm tươi đem đi rửa sạch, ngâm với nước muối loãng khoảng 15 phút rồi vớt ra để cho ráo nước.
• Sau đó cho rau răm vào cối giã nát cùng với một ít muối, dùng thìa trộn đều lên rồi đắp trực tiếp lên vùng da bị lác đồng tiền.
• Dùng gạc y tế băng cố định lại khoảng 30 phút, sau đó tháo ra rồi dùng nước ấm rửa sạch da.
• Áp dụng cách này mỗi ngày 2 lần, kiên trì sau khoảng một thời gian sẽ thấy bệnh dần chuyển biến tốt.

Các mẹo dân gian trị lác đồng tiền tại nhà mang lại hiệu quả khá chậm, vì thế người bệnh cần phải kiên trì áp dụng thì tình trạng bệnh mới chuyển biến tốt. Đồng thời, cách này chỉ thích hợp áp dụng cho những trường hợp lác đồng tiền nhẹ với diện tích vùng tổn thương nhỏ.

Điều trị lác đồng tiền (hắc lào) bằng thảo dược Đông y

Theo Y học cổ truyền, lác đồng tiền (hắc lào) có căn nguyên sinh bệnh khi khí huyết ứ trệ và hư tổn, tà độc xâm nhập, gan, thận suy yếu. Điều trị bệnh cần loại bỏ từ căn nguyên, thanh nhiệt, giải độc, tăng cường thể trạng, tái tạo da, liền sẹo, liền tổn thương. Có như vậy, lác đồng tiền mới được loại bỏ tận gốc, ngăn tái phát.

Nổi bật trong số các bài thuốc điều trị hắc lào hiệu quả nhất hiện nay là Thảo dược đặc trị hắc lào của Trung tâm Thuốc dân tộc. Bài thuốc kết hợp 3 nhóm thuốc (uống và bôi) mang lại hiệu quả toàn diện, trị bệnh từ gốc, ngăn tái phát, tái tạo da. Trong đó:

• Cao giải độc: Thuốc uống có tác dụng giải độc, thanh nhiệt, mát gan, tiêu viêm, loại bỏ tà độc, lưu thông khí huyết, hóa ứ, sơ phong, điều trị căn nguyên gây bệnh.
• Cao bình can: Thuốc uống có tác dụng bổ gan, nhuận gan, tăng cường chức năng gan - thận, bổ huyết, dưỡng huyết, bồi bổ cơ thể toàn diện, phục hồi thể trạng.
• Thuốc bôi đặc trị: Bôi ngoài da có tác dụng giảm nhanh triệu chứng ngứa rát, kháng khuẩn, tiêu viêm, nuôi dưỡng và phục hồi da, tăng cường bảo vệ da, lành tổn thương, liền sẹo.

Lác đồng tiền là bệnh lý khó điều trị dứt điểm và dễ tái phát, nếu nghi ngờ bản thân mắc bệnh bạn nên tiến hành thăm khám chuyên khoa để được hướng dẫn điều trị đúng cách. Đồng thời, bạn cũng nên hình thành cho bản thân thói quen ăn uống và sinh hoạt tích cực giúp nâng cao sức khỏe và phòng ngừa bệnh lý.