Bệnh tổ đỉa là gì? Phân loại bệnh tổ đỉa

Bệnh tổ đỉa hay còn gọi là chàm tổ đỉa, là một dạng viêm da dị ứng đặc trưng bởi sự xuất hiện của các mụn nước nhỏ, ngứa ngáy trên lòng bàn tay, lòng bàn chân và hai bên ngón tay, ngón chân. Tình trạng này thường kéo dài và dễ tái phát, gây khó chịu và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Phân loại bệnh tổ đỉa:

• Tổ đỉa mụn nước: Các mụn nước thường nhỏ, khu trú ở các vùng như lòng bàn tay, lòng bàn chân.
• Tổ đỉa nhiễm khuẩn: Khi mụn nước bị vỡ, kèm dấu hiệu nhiễm khuẩn sẽ dẫn đến tình trạng viêm nhiễm, sưng đỏ và có thể chảy mủ.

Triệu chứng bệnh tổ đỉa

Triệu chứng chính của bệnh tổ đỉa bao gồm:

• Mụn nước: Mụn nước nhỏ, trong, thường xuất hiện thành từng cụm hoặc rải rác trên lòng bàn tay, lòng bàn chân và hai bên ngón tay, ngón chân.
• Ngứa: Cảm giác ngứa ngáy khó chịu, đặc biệt là về đêm hoặc khi tiếp xúc với nước, xà phòng, hóa chất.
• Đỏ da, sưng: Vùng da xung quanh mụn nước có thể bị đỏ, sưng và viêm.
• Nứt nẻ, bong tróc da: Trong trường hợp mãn tính, da có thể trở nên dày, khô, nứt nẻ và bong tróc.

XEM THÊM: Các triệu chứng điển hình tổ đỉa ở tay

Nguyên nhân gây bệnh tổ đỉa

Nguyên nhân chính xác của bệnh tổ đỉa vẫn chưa được xác định rõ ràng. Tuy nhiên, một số yếu tố có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh chàm tổ đỉa bao gồm:

• Yếu tố di truyền: Người có tiền sử gia đình bị viêm da cơ địa, hen suyễn hoặc dị ứng có nguy cơ cao hơn.
• Dị ứng: Tiếp xúc với các chất gây dị ứng như kim loại, hóa chất, phấn hoa, thực phẩm,...
• Stress: Căng thẳng tinh thần có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh.
• Nhiễm trùng: Nhiễm trùng da có thể kích hoạt hoặc làm nặng thêm tổ đỉa.
• Thời tiết: Thời tiết hanh khô, lạnh hoặc thay đổi đột ngột có thể làm khô da và làm bệnh nặng hơn.

Bệnh tổ đỉa có nguy hiểm không?

Về cơ bản, bệnh tổ đỉa không gây nguy hiểm trực tiếp đến tính mạng. Tuy nhiên, nó có thể gây ra nhiều ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống của người bệnh:

• Gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt: Cơn ngứa ngáy dữ dội do tổ đỉa có thể khiến người bệnh mất ngủ, khó tập trung, ảnh hưởng đến công việc và học tập.
• Tăng nguy cơ nhiễm trùng: Khi mụn nước bị vỡ ra, vi khuẩn có thể xâm nhập vào da và gây nhiễm trùng thứ phát, làm tình trạng viêm nhiễm nặng hơn.
• Mất thẩm mỹ: Các mụn nước, vết nứt nẻ, bong tróc da có thể khiến người bệnh cảm thấy tự ti, ngại giao tiếp và ảnh hưởng đến tâm lý.
• Ảnh hưởng đến chức năng vận động: Nếu tổ đỉa xuất hiện ở lòng bàn chân, việc đi lại có thể trở nên khó khăn và đau đớn.
• Tái phát nhiều lần: Bệnh tổ đỉa có tính chất mãn tính, dễ tái phát, đặc biệt là khi tiếp xúc với các tác nhân kích thích hoặc trong điều kiện thời tiết thay đổi.

XEM THÊM: Bệnh tổ đỉa có lây không? Chữa khỏi được không?

Cách chẩn đoán bệnh tổ đỉa

Bác sĩ da liễu sẽ chẩn đoán bệnh tổ đỉa dựa trên:

• Khám lâm sàng: Bệnh nhân sẽ được các bác sĩ quan sát các triệu chứng trên da.
• Hỏi bệnh sử: Tìm hiểu về tiền sử bệnh, các yếu tố nguy cơ và các triệu chứng của bệnh nhân.
• Loại trừ các bệnh khác: Bác sĩ có thể thực hiện một số xét nghiệm để loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự như nấm da, vảy nến...

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể chỉ định một số xét nghiệm để loại trừ các bệnh lý khác có triệu chứng tương tự như:

• Soi tươi: Bác sĩ sẽ lấy mẫu vảy da để kiểm tra sự hiện diện của nấm.
• Test dị ứng: Xác định các chất gây dị ứng có thể liên quan đến bệnh tổ đỉa.
• Sinh thiết da: Trong trường hợp nghi ngờ các bệnh lý khác, bác sĩ có thể lấy mẫu da để xét nghiệm mô bệnh học.

Ai dễ mắc bệnh tổ đỉa?

Bệnh tổ đỉa có thể ảnh hưởng đến bất kỳ ai, tuy nhiên, một số nhóm đối tượng sau đây có nguy cơ mắc bệnh cao hơn:

• Người có tiền sử gia đình bị dị ứng: Nếu trong gia đình có người thân mắc các bệnh dị ứng như viêm da cơ địa, hen suyễn, mề đay, bạn cũng có nguy cơ cao hơn bị tổ đỉa.
• Trường hợp thường xuyên tiếp xúc với các chất kích ứng: Những người làm việc trong môi trường tiếp xúc nhiều với hóa chất, chất tẩy rửa, kim loại (như niken, coban, crom), xi măng, bụi bẩn... có nguy cơ cao hơn bị tổ đỉa.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu: Những người mắc các bệnh mãn tính như HIV/AIDS, ung thư hoặc đang sử dụng thuốc ức chế miễn dịch có nguy cơ cao hơn bị nhiễm trùng và phát triển tổ đỉa.
• Đối tượng bị stress, căng thẳng kéo dài: Stress có thể làm suy yếu hệ miễn dịch và làm trầm trọng thêm các triệu chứng của bệnh tổ đỉa.
• Người sống hoặc làm việc trong môi trường nóng ẩm: Môi trường nóng ẩm tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn và vi nấm phát triển, làm tăng nguy cơ mắc bệnh.
• Người bị rối loạn thần kinh giao cảm: Những người mắc chứng rối loạn này thường dễ bị viêm da hơn, bao gồm cả tổ đỉa.

XEM THÊM: Bệnh tổ đỉa ở trẻ em có nguy hiểm không?

Cách phòng ngừa bệnh tổ đỉa hiệu quả

Để phòng ngừa bệnh tổ đỉa, bạn có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Tránh các tác nhân gây dị ứng: Nếu bạn biết mình dị ứng với chất nào, hãy tránh tiếp xúc với chúng.
• Giữ vệ sinh da: Rửa tay thường xuyên, đặc biệt là sau khi tiếp xúc với các chất kích ứng.
• Dưỡng ẩm da: Sử dụng kem dưỡng ẩm thường xuyên để giữ cho da luôn mềm mại và tránh khô ráp.
• Quản lý stress: Học cách quản lý căng thẳng và thư giãn để giảm nguy cơ bùng phát bệnh.
• Mặc quần áo thoáng mát: Chọn quần áo làm từ chất liệu cotton, tránh mặc quần áo quá chật hoặc không thấm hút mồ hôi.

Khi nào cần gặp bác sĩ?

Trường hợp mắc bệnh tổ đỉa nên đến gặp bác sĩ da liễu nếu:

• Các triệu chứng chàm tổ đỉa không cải thiện sau khi tự điều trị tại nhà.
• Mụn nước lan rộng, gây đau đớn hoặc có dấu hiệu nhiễm trùng (mủ, sưng đỏ, nóng).
• Ngứa ngáy nghiêm trọng, ảnh hưởng đến giấc ngủ và sinh hoạt hàng ngày.

Biện pháp chữa bệnh tổ đỉa

Các biện pháp chữa bệnh tổ đỉa bao gồm:

• Thuốc corticosteroid: Thuốc bôi chứa corticosteroid giúp giảm viêm và ngứa ngáy. Đây là lựa chọn điều trị phổ biến và thường được bác sĩ kê đơn cho bệnh nhân có triệu chứng nghiêm trọng.
• Thuốc chống nấm: Trong trường hợp bệnh tổ đỉa có yếu tố nhiễm nấm, bác sĩ có thể kê đơn thuốc chống nấm để điều trị.
• Thuốc kháng histamine: Sử dụng thuốc này để giảm ngứa và điều trị phản ứng dị ứng liên quan đến tổ đỉa. Thuốc kháng histamine giúp kiểm soát triệu chứng ngứa và cải thiện chất lượng cuộc sống.
• Liệu pháp ánh sáng (Phototherapy): Ánh sáng UV có thể được sử dụng để điều trị bệnh tổ đỉa trong những trường hợp nặng hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị thông thường. Đây là phương pháp giúp giảm viêm và cải thiện tình trạng da.
• Chăm sóc da: Giữ ẩm da, tránh các chất kích ứng, sử dụng xà phòng dịu nhẹ.

Bệnh tổ đỉa không chỉ gây khó chịu về mặt thể chất mà còn ảnh hưởng đến tinh thần và chất lượng cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, với sự chăm sóc da đúng cách, áp dụng các phương pháp điều trị phù hợp và thực hiện các biện pháp phòng ngừa, bạn hoàn toàn có thể kiểm soát bệnh, ngăn ngừa tái phát. Đừng quên tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chi tiết và điều trị hiệu quả khi có các triệu chứng nghiêm trọng hoặc tái phát thường xuyên.