Viêm đại tràng là tình trạng viêm loét niêm mạc đại tràng, gây ra các triệu chứng khó chịu cho người bệnh. Hiện nay, có nhiều phương pháp điều trị viêm đại tràng hiệu quả, giúp bạn giảm nhẹ triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Bài viết này cung cấp thông tin tổng quan về các phương pháp chữa viêm đại tràng phổ biến, bao gồm Tây y, Đông y và các mẹo chăm sóc tại nhà.

Cách chữa viêm đại tràng bằng Tây y

Phương pháp điều trị viêm đại tràng bằng Tây y chủ yếu tập trung vào việc:

• Loại bỏ tác nhân gây bệnh: Xác định và loại bỏ các yếu tố khởi phát viêm đại tràng như nhiễm trùng do virus, ký sinh trùng, hoặc do bệnh lý viêm ruột tự miễn.
• Kiểm soát triệu chứng: Giảm thiểu các triệu chứng khó chịu của viêm đại tràng, cải thiện chất lượng cuộc sống cho người bệnh.

Các bác sĩ chuyên khoa Tiêu hóa sẽ thực hiện các bước chẩn đoán cần thiết để xác định nguyên nhân gây viêm đại tràng, từ đó đưa ra phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp cụ thể. Sau đây là một số loại thuốc Tây y thường được sử dụng trong điều trị viêm đại tràng:

Thuốc kiểm soát triệu chứng

• Thuốc chống tiêu chảy: Loperamid là thuốc được kê toa phổ biến nhất để kiểm soát tiêu chảy cấp do viêm đại tràng. Loperamid hoạt động bằng cách làm chậm nhu động ruột, giúp phân cứng lại và giảm số lần đi ngoài. Tuy nhiên, loperamid không điều trị nguyên nhân gây bệnh và không nên sử dụng lâu dài.
• Thuốc cầm máu: Trường hợp viêm đại tràng có triệu chứng đi ngoài ra máu, bác sĩ có thể kê thuốc làm cứng phân, giảm tình trạng chảy máu.
• Thuốc giảm co thắt ruột: Nếu bệnh nhân bị đau bụng co thắt do viêm đại tràng, bác sĩ có thể kê thuốc chống co thắt cơ trơn đường ruột như dicycloverine để giảm đau bụng.

Thuốc điều trị tác nhân gây bệnh

• Kháng sinh: Trường hợp viêm đại tràng do nhiễm trùng vi khuẩn, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc kháng sinh phù hợp với chủng vi khuẩn gây bệnh. Thời gian điều trị bằng kháng sinh phụ thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng.
• Thuốc kháng ký sinh trùng: Nếu nguyên nhân gây viêm đại tràng là do ký sinh trùng đường ruột, bác sĩ sẽ kê toa thuốc diệt ký sinh trùng đặc hiệu.

Thuốc giảm viêm

• 5-aminosalicylate (5-ASA): Đây là nhóm thuốc chống viêm được sử dụng rộng rãi nhất trong điều trị viêm loét đại tràng và viêm đại tràng giả mạc. 5-ASA có tác dụng giảm viêm và phù nề niêm mạc đại tràng, giúp cải thiện triệu chứng và ngăn ngừa biến chứng. Hiện nay, 5-ASA có nhiều dạng bào chế khác nhau như dạng uống, đặt hậu môn và dạng bọt thụt tháo trực tràng.
• Corticosteroid: Trong trường hợp viêm đại tràng nặng hoặc viêm loét đại tràng cấp, bác sĩ có thể kê corticosteroid đường uống hoặc đặt hậu môn. Corticosteroid có tác dụng giảm viêm nhanh chóng và hiệu quả, tuy nhiên không nên sử dụng lâu dài do có nhiều tác dụng phụ.

Thuốc điều hòa miễn dịch

• Immunomodulator: Ở những bệnh nhân mắc viêm đại tràng tự miễn như bệnh Crohn, hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công nhầm vào các mô lành ở đường ruột. Trong trường hợp này, bác sĩ có thể kê thuốc điều hòa miễn dịch (immunomodulator) để ức chế phản ứng viêm của hệ miễn dịch, giúp kiểm soát bệnh và ngăn ngừa bùng phát.
• Các thuốc sinh học (Biological agents): Đây là nhóm thuốc điều trị sinh học mới có tác dụng nhắm trúng vào các phân tử cụ thể trong hệ thống miễn dịch gây viêm. Thuốc sinh học được sử dụng cho các trường hợp viêm đại tràng tự miễn nặng, không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.

>>> Tham khảo thêm: Các loại thuốc chữa viêm đại tràng nên dùng

Trong một vài tình huống, bác sĩ có thể khuyến nghị phẫu thuật để điều trị viêm đại tràng. Chẳng hạn, việc cắt bỏ một phần đại tràng bị tổn thương nghiêm trọng có thể được xem xét trong các trường hợp viêm loét đại tràng nặng hoặc các biến chứng phức tạp của bệnh Crohn.

Thuốc Tây y giúp kiểm soát triệu chứng và loại bỏ tác nhân gây bệnh

Lưu ý:

• Việc sử dụng thuốc Tây y điều trị viêm đại tràng cần tuân theo theo đúng phác đồ và hướng dẫn của bác sĩ. Không tự ý mua thuốc điều trị hoặc thay đổi liều dùng vì có thể gây ra các tác dụng phụ hoặc làm bệnh nặng thêm.
• Hiệu quả điều trị của thuốc Tây y phụ thuộc vào nhiều yếu tố như nguyên nhân gây bệnh, mức độ nghiêm trọng của bệnh, cơ địa của người bệnh. Bên cạnh việc dùng thuốc, người bệnh cần kết hợp với chế độ ăn uống khoa học, lối sống lành mạnh để đạt được hiệu quả điều trị tối ưu và ngăn ngừa tái phát.

Bài thuốc Đông y chữa viêm đại tràng

Theo Đông y, viêm đại tràng thuộc phạm vi các chứng tả lỵ, kiết lỵ và hư trúng lỵ . Mỗi thể bệnh có triệu chứng và cơ chế sinh bệnh khác nhau, do đó các bài thuốc Đông y cũng được xây dựng theo nguyên tắc biện chứng luận trị để mang lại hiệu quả điều trị tối ưu.

Phân loại các bài thuốc Đông y theo thể bệnh viêm đại tràng:

Viêm đại tràng thể tỳ vị hư

Triệu chứng: Đau bụng âm ỉ, thường xuyên cảm thấy đầy hơi, chướng bụng, dễ bị tiêu chảy hoặc táo bón, phân nát, ăn uống kém ngon miệng, mệt mỏi, lưỡi nhợt.

Nguyên nhân: Tỳ vị hư yếu, không đủ khả năng vận hóa thức ăn, dẫn đến rối loạn tiêu hóa và tiêu chảy.

Bài thuốc tiêu biểu:

• Tứ quân tử thang: Bài thuốc gồm Bạch truật, Bạch linh, Đảng sâm, Hoài sơn có tác dụng kiện tỳ ích khí, giúp tiêu hóa và cầm lỵ.
• Lý trung thang: Gồm Hoàng kỳ, Can khương, Phục linh, Cam thảo, giúp kiện tỳ, ôn trung, lý khí, thích hợp với tình trạng tiêu chảy do tỳ vị hư hàn.

Viêm đại tràng thể thấp nhiệt

Triệu chứng: Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân thường sệt, kèm theo chất nhầy hoặc máu, có thể kèm theo cảm giác nóng rát hậu môn, buồn nôn.

Nguyên nhân: Ẩm thấp kết hợp với nhiệt tà xâm nhập đường ruột, gây viêm loét và tiêu chảy.

Bài thuốc tiêu biểu:

• Thạch cao tả tâm thang: Bài thuốc gồm Thạch cao, Hoàng cầm, Mộc thông,Trạch tả có tác dụng thanh nhiệt, lợi thấp, tả can, giúp giảm viêm và cầm lỵ.
• Bá vị hoàn: Gồm Hoàng cầm, Hoàng bá, Mộc hương, Bạch truật, Trạch tả, Mộc hoà có tác dụng thanh nhiệt tả thấp, cầm máu, giảm đau.

Viêm đại tràng thể tỳ thận dương hư

Triệu chứng: Đi ngoài nhiều lần trong ngày, phân nát, không thành khuôn, thường xuyên cảm thấy lạnh bụng, đau bụng âm ỉ, mệt mỏi, tiểu đêm nhiều.

Nguyên nhân: Thận dương hư yếu, ảnh hưởng đến tỳ khí, gây ra tình trạng tỳ suy, tiêu chảy kéo dài.

Bài thuốc tiêu biểu:

• Tứ thần hoàn: Bài thuốc gồm Phụ tử chế, Nhục đậu khấu, Ngô thù du, Ngũ vị tử, Can khương có tác dụng ôn thận kiện tỳ, ích khí cố sáp, thích hợp với tình trạng tiêu chảy do tỳ thận dương hư.
• Bổ trung ích khí thang: Gồm Hoàng kỳ, Đảng sâm, Sài hồ giúp kiện tỳ bổ khí, ích khí.

Chữa viêm đại tràng bằng bài thuốc Đông y an toàn, hiệu quả

Lưu ý:

• Hiệu quả của các bài thuốc Đông y phụ thuộc vào nhiều yếu tố như cơ địa người bệnh, giai đoạn bệnh, tuân thủ hướng dẫn sử dụng thuốc.
• Cần tham khảo ý kiến bác sĩ Đông y có chuyên môn để được chẩn đoán và kê đơn phù hợp.
• Không tự ý sử dụng thuốc Đông y khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

Kết hợp Đông y và Tây y:

• Trong một số trường hợp, có thể kết hợp Đông y và Tây y để điều trị viêm đại tràng hiệu quả hơn.
• Ví dụ: sử dụng thuốc Tây y để kiểm soát triệu chứng cấp tính, sau đó dùng thuốc Đông y để bồi bổ cơ thể, tăng cường sức đề kháng và ngăn ngừa tái phát.

Mẹo chữa viêm đại tràng tại nhà

Viêm đại tràng là một tình trạng viêm nhiễm của niêm mạc đại tràng, gây ra nhiều triệu chứng khó chịu như đau bụng, tiêu chảy, và táo bón. Bên cạnh việc sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ, có nhiều mẹo chữa viêm đại tràng tại nhà mà người bệnh có thể áp dụng để hỗ trợ điều trị và giảm triệu chứng. Dưới đây là một số phương pháp điều trị tại nhà đã được nhiều người áp dụng và chứng minh hiệu quả.

Cách trị viêm đại tràng tại nhà bằng cây lô hội (nha đam)

Cây lô hội, còn gọi là nha đam, là một dược liệu thiên nhiên được biết đến với tính chất kháng viêm, làm dịu niêm mạc và hỗ trợ tiêu hóa. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng, gel lô hội có thể giúp giảm viêm và cải thiện triệu chứng của viêm đại tràng.

Cách thực hiện:

• Lấy một lá lô hội tươi, rửa sạch và gọt bỏ vỏ ngoài.
• Cắt nhỏ phần gel bên trong và ngâm trong nước muối loãng khoảng 15 phút để loại bỏ nhựa vàng có thể gây kích ứng.
• Xay nhuyễn phần gel đã ngâm và uống mỗi ngày một ly vào buổi sáng khi bụng đói.

Điều trị viêm đại tràng bằng bài thuốc từ cây lược vàng 

Cây lược vàng có nhiều công dụng chữa bệnh, đặc biệt là trong việc điều trị các bệnh viêm nhiễm. Các nghiên cứu cho thấy, cây lược vàng có khả năng kháng viêm, giảm đau và hỗ trợ phục hồi niêm mạc đại tràng bị tổn thương.

Cách thực hiện:

• Lấy khoảng 5-7 lá cây lược vàng tươi, rửa sạch và cắt nhỏ.
• Đun sôi 1 lít nước, sau đó cho lá lược vàng vào nấu trong khoảng 10-15 phút.
• Lọc lấy nước và uống hàng ngày, chia làm 2-3 lần uống trong ngày.

Bài thuốc điều trị viêm đại tràng từ lá vối

Lá vối được biết đến với khả năng kháng viêm và hỗ trợ tiêu hóa tốt. Nhiều nghiên cứu cho thấy rằng, lá vối có chứa các hoạt chất giúp làm giảm viêm nhiễm và tăng cường sức khỏe đường ruột.

Cách thực hiện:

• Lấy khoảng 200g lá vối tươi, rửa sạch.
• Đun sôi 2 lít nước, sau đó cho lá vối vào nấu trong khoảng 20 phút.
• Lọc lấy nước và uống hàng ngày, chia làm 2-3 lần uống trong ngày.

Mẹo trị viêm đại tràng bằng quả sung 

Quả sung chứa nhiều chất xơ và các dưỡng chất có lợi cho hệ tiêu hóa, giúp cải thiện nhu động ruột và giảm viêm. Sử dụng quả sung trong chế độ ăn uống hàng ngày có thể giúp hỗ trợ điều trị viêm đại tràng.

Cách thực hiện:

• Chuẩn bị: Lấy khoảng 5-7 quả sung tươi, rửa sạch và cắt đôi.
• Nấu: Đun sôi 1 lít nước, sau đó cho quả sung vào nấu trong khoảng 10-15 phút.
• Sử dụng: Lọc lấy nước và uống hàng ngày. Có thể uống 2-3 lần mỗi ngày để đạt hiệu quả tốt nhất.

Quả sung chứa nhiều chất xơ và các dưỡng chất có lợi cho đại tràng

Cách chữa viêm đại tràng tại nhà bằng mật ong 

Mật ong có tính kháng khuẩn và kháng viêm mạnh mẽ, giúp giảm các triệu chứng viêm đại tràng. Mật ong cũng giúp làm dịu niêm mạc đại tràng và cải thiện chức năng tiêu hóa.

Cách thực hiện:

• Pha 2-3 muỗng mật ong nguyên chất với một ly nước ấm.
• Uống mỗi ngày vào buổi sáng trước khi ăn sáng.

Với sự kết hợp hài hòa giữa Đông y, Tây y và lối sống lành mạnh, người bệnh hoàn toàn có thể kiểm soát tốt tình trạng viêm đại tràng và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Viêm đại tràng là một căn bệnh gây nhiều phiền toái, nhưng có thể được kiểm soát hiệu quả bằng cách kết hợp giữa thuốc Tây y, bài thuốc Đông y và các mẹo chữa tại nhà. Việc duy trì lối sống lành mạnh, chế độ ăn uống cân đối và tham khảo ý kiến bác sĩ sẽ giúp tăng cường hiệu quả điều trị và ngăn ngừa tái phát.