Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc do phòng ngủ nhiều tiếng ồn, cho bé bú quá no, tã lót ẩm ướt hoặc thời tiết quá nóng nực. Tuy nhiên, trong một số trường hợp đây có thể là dấu hiệu cảnh báo con bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe cần được xử lý sớm.
Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc do đâu?
Trẻ sơ sinh lúc mới chào đời thường chưa phân biệt được ngày đêm nên giấc ngủ của bé có thể diễn ra vào bất cứ lúc nào, gần như suốt cả ngày, trừ những khoảng thời gian bé thức để bú sữa và chơi. Tuy nhiên, nhiều bé ngủ chập chờn không sâu giấc, có giấc ngủ ngắn và dễ bị giật mình dù chỉ có tiếng động lạ. Tình trạng này kéo dài khiến cha mẹ lo lắng cho sức khỏe cũng như sự phát triển của con yêu.
Vậy trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc do đâu? Các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này bao gồm:
- Môi trường sống có nhiều tiếng ồn: Lúc mới ra đời, trẻ rất nhạy cảm với âm thanh. Những tiếng ồn dù chỉ là rất nhỏ cũng khiến cho bé giật mình tỉnh giấc và khóc thét lên. Đây chính là một trong những nguyên nhân phổ biến khiến cho giấc ngủ của trẻ sơ sinh không được sâu.
- Bé bú quá no: Nhiều mẹ cố gắng cho con bú nhiều để bé ngủ được lâu hơn và nhanh lớn. Tuy nhiên, đây là một suy nghĩ sai lầm bởi dạ dày của trẻ sơ sinh khá bé và còn nằm ngang. Khi ăn quá nhiều, con bạn rất dễ bị ọc sữa, trào ngược dạ dày thực quản, đầy bụng và bứt rứt khó chịu không ngủ yên giấc được.
- Đói bụng: Nếu như ăn quá no làm bé khó chịu thì việc để trẻ đói bụng hoặc bú quá ít trước khi ngủ lại khiến bé nhanh cạn kiệt và cần bổ sung thêm năng lượng. Lúc này, giấc ngủ của trẻ thường không sâu và bé cần phải thức giấc liên tục sau mỗi 1 - 2 tiếng để bú.
- Cơ thể bị thiếu dưỡng chất: Nhiều trẻ sơ sinh bị thiếu các dưỡng chất thiết yếu như kẽm, canxi, vitamin D hay sắt... dẫn đến ngủ không sâu giấc. Tình trạng này cũng gây ra nhiều vấn đề khác về sức khỏe như còi xương, chậm lớn, đổ nhiều mồ hôi trộm,... Nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiếu chất dinh dưỡng là cho chế độ ăn uống của mẹ không đầy đủ, trẻ biếng ăn hoặc có khả năng hấp thụ kém.
- Tã lót ẩm ướt: Trong tháng đầu tiên, trẻ sơ sinh thường đi tiểu tiện hoặc đại tiện rất nhiều lần trong ngày. Tã lót bị ẩm ướt mà không được phát hiện và thay ngay sẽ khiến bé khó chịu, ngủ không ngon giấc.
- Do bệnh lý: Nếu tình trạng trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc kéo dài và mẹ đã thử mọi biện pháp mà không hiệu quả thì rất có thể con bạn đang có vấn đề về sức khỏe. Thường gặp nhất là các bệnh lý ở đường tiêu hóa hay bệnh đường hô hấp, chẳng hạn như viêm họng, rối loạn tiêu hóa, trào ngược dạ dày thực quản, viêm mũi, viêm VA, viêm tiểu phế quản hay viêm tai giữa...
- Mọc răng: Hầu hết trẻ sơ sinh đều bắt đầu mọc hai chiếc răng cửa đầu tiên trong giai đoạn từ 6 - 8 tháng tuổi. Tuy nhiên, cũng có bé răng phát triển sớm hơn. Trường hợp này, con bạn có thể bị sốt, đau nhức, biếng ăn, hay quấy khóc, ngủ không sâu giấc hoặc thậm chí là mất ngủ.
- Ngủ quá nhiều vào ban ngày: Một số bé ngủ quá nhiều vào ban ngày nên đầu óc tỉnh táo và ngủ không sâu giấc vào ban đêm. Tình trạng thức đêm cũng được bắt gặp các bé có thói quen ngủ ngày nhiều.
- Các nguyên nhân khác: Ánh sáng trong phòng ngủ quá mạnh, không khí oi bức hoặc quá lạnh, phòng ngủ không thoáng khí, mẹ quấn con quá kỹ, trẻ nô giỡn nhiều trước khi đi ngủ khiến đầu óc tỉnh táo, cha mẹ xem tivi hay sử dụng các thiết bị điện tử trong phòng lúc bé ngủ.
Việc xác định được nguyên nhân khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc là một bước quan trọng giúp mẹ tìm ra được hướng xử lý đúng cách để cải thiện chất lượng giấc ngủ cho con yêu của mình.
Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc có sao không?
Giấc ngủ đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với sức khỏe và đặc biệt là sự phát triển của trẻ sơ sinh. Trong giấc ngủ, các tế bào mới được tái tạo giúp bé hoàn thiện các cơ quan trong cơ thể, nhất là hệ thần kinh trung ương. Trẻ được ngủ đủ giấc, có giấc ngủ sâu và ngon sẽ phát triển tốt hơn về mặt thể chất lẫn trí tuệ.
Tình trạng trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc diễn ra trong thời gian dài liên tục không chỉ khiến cha mẹ mệt mỏi mà còn gây ra nhiều tác hại cho cơ thể bé như:
- Làm giảm lượng hormone tăng trưởng được sản xuất trong giấc ngủ khiến bé chậm phát triển về chiều cao cũng như cân nặng.
- Trẻ có giấc ngủ gián đoạn, thường xuyên giật mình tỉnh giấc khiến cho cơ thể mệt mỏi, uể oải, thiếu sức sống.
- Chậm phát triển về trí não, khả năng nhận thực, tiếp nhận cũng như xử lý thông tin cũng bị ảnh hưởng đáng kể.
Trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc mẹ nên ăn gì?
Chế độ ăn uống của mẹ có thể ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ của trẻ sơ sinh khi bé được nuôi bằng sữa mẹ. Do vậy, bên cạnh việc xử lý đúng cách khi trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc, các mẹ cũng cần xem xét lại chế độ dinh dưỡng của bản thân để cải thiện giấc ngủ cho bé. Vậy trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc mẹ nên ăn gì? Các thực phẩm tốt cho giấc ngủ của bé mẹ nên ăn bao gồm:
- Hạt sen hoặc củ sen
- Các loại đậu
- Nước ép trái cây
- Trà hoa cúc
- Chuối
- Đậu bắp
- Lá tía tô đất
- Trứng
- Hạnh nhân
- Hạt óc chó
- Cá hồi
- Sữa chua...
Khi trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc, các mẹ cũng cần tránh sử dụng thức uống có cồn, cà phê, nước trà đen... Chất kích thích có thể đi vào sữa mẹ và khiến bé tỉnh táo, khó ngủ, ngủ chập chờn không yên giấc.
Cách xử lý khi trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc
Để trẻ sơ sinh có được giấc ngủ sâu và ngon hơn, các mẹ có thể áp dụng một số cách sau:
1. Tạo không gian ngủ lý tưởng cho bé
Không gian ngủ chi phối rất lớn đến chất lượng giấc ngủ của trẻ sơ sinh. Do vậy, nếu con bạn có biểu hiện ngủ không sâu giấc, hãy chú trọng cải thiện không gian trong phòng ngủ cho phù hợp với bé. Liên quan đến vấn đề này, cha mẹ cần lưu ý:
- Để bé ngủ ở phòng yên tĩnh, không bị tiếng ồn bên ngoài tác động và cố gắng làm mọi việc thật nhẹ nhàng trong lúc con bạn đang ngủ. Tránh để tiếng ồn làm bé bị giật mình.
- Giữ cho không khí trong phòng ngủ của bé được lưu thông tốt bằng cách thường xuyên mở cửa sổ vào ban ngày. Việc thích nghi với ánh sáng tự nhiên có thể giúp con bạn dần phân biệt được ngày đêm để điều chỉnh chu kỳ sinh lý của giấc ngủ cho phù hợp.
- Điều chỉnh nhiệt độ phòng cho phù hợp, tránh để quá nóng hoặc quá lạnh.
- Khi bật quạt hay máy lạnh, không để gió phả thẳng vào người bé khiến con bạn dễ mắc bệnh đường hô hấp.
- Không sử dụng các thiết bị điện tử trong phòng ngủ của trẻ sơ sinh. Ánh sáng xanh có thể khiến con bạn tỉnh táo, không phân biệt được ngày đêm và ngủ không sâu giấc.
- Tắt đèn khi không cần thiết là một mẹo giúp trẻ sơ sinh dễ ngủ, ngủ sâu giấc hơn vào ban đêm. Việc để đèn ngủ quá sáng sẽ khiến bé tỉnh táo, khó ngủ và ngủ không yên giấc.
2. Mặc đồ thoải mái cho trẻ
Mặc quần áo quá chật có thể khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc. Các mẹ nên chú ý lựa chọn quần áo cho phù hợp với cân nặng, tốc độ phát triển cũng như điều kiện thời tiết.Hãy cho bé mặc đồ vừa vặn với chất liệu thoáng khí, mềm mại và có khả năng thấm hút mồ hôi tốt. Như vậy, con bạn sẽ thoải mái và dễ đi vào giấc ngủ sâu hơn.
3. Nằm đúng tư thế giúp trẻ sơ sinh ngủ sâu giấc
Trẻ sơ sinh ngủ không đúng tư thế có thể gây ra nhiều vấn đề nghiêm trọng cho sức khỏe và khiến bé ngủ không sâu giấc. Khi bé ngủ, mẹ nên đặt con nằm ngửa. Tư thế này không gây áp lực lên các cơ quan nội tạng nên sẽ giúp bé ngủ ngon và phát triển tốt hơn.
Tuy nhiên, nếu con bạn đang bị nghẹt mũi hoặc đi ngủ ngay sau khi mới bú xong thì nên đặt bé nằm nghiêng sang bên phải. Tuyệt đối không để trẻ sơ sinh nằm sấp khi ngủ.
4. Cho trẻ ngậm núm vú giả
Hầu hết trẻ sơ sinh đều có xu hướng tìm kiếm ti mẹ trong lúc ngủ. Mẹ có thể thay thế bằng cách cho bé ngậm núm vú giả. Điều này sẽ mang đến cảm giác an toàn hơn cho bé trong lúc ngủ và giúp con bạn ngủ sâu giấc hơn.
Tuy nhiên, việc sử dụng núm vú giả còn tùy thuộc vào nhu cầu của bé. Nếu con bạn không muốn ngậm và đồ vật này thường xuyên rơi ra khỏi miệng bé thì không nên tiếp tục ép bé dùng.
5. Giúp trẻ sơ sinh thư giãn trước khi đi ngủ
Trẻ được thư giãn, thả lỏng thần kinh sẽ dễ dàng đi vào giấc ngủ và ngủ sâu giấc hơn. Để làm được điều này, cha mẹ có thể áp dụng một số phương pháp sau:
- Cho bé nghe những bài hát ru nhẹ nhàng.
- Tắm cho trẻ bằng nước ấm
- Massage nhẹ nhàng toàn bộ cơ thể để bé được thư giãn và có chất lượng giấc ngủ tốt hơn.
- Ôm ấp và nói những lời yêu thương với bé.
6. Đảm bảo bé không quá no hoặc quá đói trước khi đi ngủ
Ăn quá no hoặc để bụng đói khi đi ngủ đều là những nguyên nhân phổ biến khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc. Do vậy, mẹ chỉ nên cho con bú ở mức độ vừa đủ và chú ý vỗ ợ trước khi đặt bé nằm xuống để con không bị nôn trớ hay ọc sữa.
7. Kiểm tra và thay tã thường xuyên cho trẻ
Tã lót ẩm ướt khiến trẻ sơ sinh khó chịu và không thể ngủ sâu giấc. Để con bạn có giấc ngủ ngon và kéo dài, mẹ nên thường xuyên kiểm tra tã của bé và thay ngay nếu thấy ướt. Thực hiện thao tác thay tã một cách nhẹ nhàng để không đánh thức con dậy.
8. Ngủ ngày ít hơn
Hiện tượng trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc vào ban đêm có thể xảy ra ở các bé ngủ ngày quá nhiều. Nếu rơi vào trường hợp này, cha mẹ nên xây dựng một lịch trình ăn, ngủ và chơi cố định trong ngày và tập cho bé quen dần. Nếu thấy con bạn ngủ ngày quá lâu, hãy chủ động đánh thức bé dậy và cho con ăn rồi chơi một lúc trước khi tiếp tục ngủ. Bằng cách này, nhu cầu ngủ vào ban đêm sẽ tăng lên và giúp con bạn có được giấc ngủ sâu.
9. Tập cho con thói quen ngủ độc lập
Nhiều cha mẹ có thói quen ôm bé trên tay hoặc đưa võng để ru bé ngủ. Chính vì vậy mà khi để bé nằm yên, con bạn sẽ mất đi cảm giác an toàn và không thể ngủ sâu giấc.Để tránh tình trạng này, bạn nên tập cho con thói quen ngủ độc lập ngay từ lúc mới sinh. Hãy đặt bé nằm vào trong nôi lúc con đang lơ mơ buồn ngủ hoặc để bé nằm vào không gian của mình ngay cả khi còn đang tỉnh táo. Hoạt động này diễn ra liên tục sẽ giúp bé hiểu rằng đã đến giờ đi ngủ và tự mình chìm vào giấc ngủ mà không cần phải có sự tác động.
10. Khắc phục các vấn đề về sức khỏe khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc
Một số bệnh lý gây khó chịu trong người và khiến trẻ sơ sinh ngủ không sâu giấc. Do vậy, nếu thấy con thường xuyên quấy khóc, khó ngủ, hay giật mình tỉnh giấc thì cha mẹ nên đưa bé đến các phòng khám Nhi khoa để được chẩn đoán và điều trị bệnh. Khi cơ thể bé khỏe mạnh trở lại thì chất lượng giấc ngủ cũng sẽ được cải thiện.
Mất ngủ kinh niên không chỉ gây mệt mỏi mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Thiếu hụt một số vitamin có thể là nguyên nhân tiềm ẩn gây ra tình trạng này. Hãy cùng tìm hiểu:
- Vitamin D: "Vitamin ánh nắng" này không chỉ tốt cho xương mà còn giúp điều hòa giấc ngủ.
- Vitamin B Complex: Đặc biệt là B6 và B12, chúng đóng vai trò quan trọng trong sản xuất melatonin - hormone điều hòa giấc ngủ.
- Magie: Khoáng chất này giúp thư giãn cơ bắp và thần kinh, tạo điều kiện cho giấc ngủ sâu hơn.
Bổ sung đầy đủ các vitamin này qua chế độ ăn uống hoặc viên uống bổ sung có thể là chìa khóa giúp bạn tìm lại giấc ngủ ngon và cải thiện chất lượng cuộc sống.
Ngủ trưa không chỉ là một thói quen thư giãn mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể:
- Tăng cường năng suất làm việc: Giấc ngủ ngắn giúp phục hồi năng lượng, cải thiện sự tập trung và hiệu suất làm việc buổi chiều.
- Cải thiện tâm trạng: Giảm căng thẳng, mệt mỏi, giúp bạn cảm thấy tỉnh táo và vui vẻ hơn.
- Tốt cho tim mạch: Một số nghiên cứu chỉ ra rằng ngủ trưa điều độ có thể giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Hỗ trợ trí nhớ & học tập: Ngủ trưa giúp củng cố trí nhớ, tăng khả năng tiếp thu kiến thức mới.
Tuy nhiên, để tận dụng tối đa lợi ích của giấc ngủ trưa, hãy lưu ý:
- Thời gian ngủ: Nên ngủ từ 20-30 phút để tránh rơi vào giấc ngủ sâu, gây cảm giác mệt mỏi khi thức dậy.
- Thời điểm ngủ: Tránh ngủ trưa quá muộn vào buổi chiều, có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ đêm.
Mất ngủ có thể là một trong những dấu hiệu sớm của thai kỳ, thường đi kèm với các triệu chứng khác như buồn nôn, đau ngực, và đi tiểu thường xuyên. Tuy nhiên, mất ngủ cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác gây ra.
- Hormone thay đổi: Sự gia tăng progesterone trong thai kỳ có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ.
- Thay đổi thể chất: Đau lưng, chuột rút, và khó tìm tư thế ngủ thoải mái cũng góp phần gây mất ngủ.
- Lo lắng và căng thẳng: Tâm trạng thay đổi khi mang thai cũng có thể khiến bạn khó đi vào giấc ngủ.
Nếu bạn nghi ngờ mình có thai và đang gặp phải tình trạng mất ngủ, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và hỗ trợ. Đừng quên tìm hiểu thêm về các dấu hiệu mang thai khác và cách cải thiện giấc ngủ trong thai kỳ để đảm bảo sức khỏe cho cả mẹ và bé.