Viêm âm đạo do vi khuẩn là gì?

Viêm âm đạo do vi khuẩn xảy ra khi các loại vi khuẩn tự nhiên trong âm đạo phát triển quá mức, gây mất cân bằng hệ vi sinh. Sự thay đổi này dẫn đến kích ứng, sưng viêm và những biểu hiện khó chịu ở âm đạo. Tình trạng này không chỉ gây ra mùi hôi mà còn có thể ảnh hưởng tới niệu đạo, bàng quang và vùng da quanh bộ phận sinh dục.

Tình trạng này thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi từ 15 đến 44, nhất là ở những người đã từng có quan hệ tình dục. Mặc dù tình trạng này có thể xuất hiện ở bất kỳ phụ nữ nào, nó có thể gây ra nhiều khó chịu và ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống nếu không được điều trị kịp thời.

Biểu hiện của bệnh

Theo các chuyên gia, các dấu hiệu phổ biến của viêm âm đạo do vi khuẩn bao gồm:

• Ra nhiều khí hư bất thường: Dù không trong giai đoạn rụng trứng, lượng khí hư tiết ra vẫn nhiều hơn bình thường, gây cảm giác ẩm ướt liên tục. Ở những trường hợp viêm nhiễm nặng, khí hư có thể chuyển sang màu trắng đục, có mùi hôi tanh và mùi sẽ nặng hơn sau khi quan hệ tình dục.
• Ngứa và nóng rát vùng âm đạo: Người bệnh thường cảm thấy ngứa ngáy và nóng rát xung quanh âm đạo. Cảm giác khó chịu này khiến họ muốn gãi, nhưng điều này chỉ làm tình trạng viêm nhiễm trở nên nghiêm trọng hơn.
• Khó khăn khi đi tiểu: Vi khuẩn từ âm đạo có thể lây lan sang đường tiểu, gây ra triệu chứng tiểu buốt, tiểu khó hoặc cần đi tiểu nhiều lần trong ngày.
• Đau và chảy máu khi quan hệ: Do niêm mạc âm đạo bị tổn thương, quan hệ tình dục có thể gây đau đớn và thậm chí dẫn đến chảy máu, đặc biệt khi có hành vi thô bạo.

Nguyên nhân gây viêm âm đạo

Khi sự cân bằng bị phá vỡ, các vi khuẩn có hại có thể phát triển mạnh, dẫn đến viêm âm đạo, nguyên nhân cụ thể bao gồm:

• Sự thay đổi đột ngột của hormone trong cơ thể, chẳng hạn như khi sử dụng thuốc tránh thai, trong thời gian mang thai hoặc khi bước vào giai đoạn mãn kinh.
• Quan hệ tình dục không an toàn, dẫn đến nguy cơ lây nhiễm các bệnh qua đường tình dục.
• Dùng các loại thuốc như kháng sinh, steroid hoặc các biện pháp ngừa thai như bơm thuốc diệt tinh trùng vào âm đạo.
• Sử dụng các sản phẩm vệ sinh vùng kín chứa nhiều hóa chất như xịt thơm hoặc khử mùi âm đạo.
• Thụt rửa âm đạo quá thường xuyên, làm mất cân bằng tự nhiên của vi khuẩn.
• Mặc quần áo quá chật hoặc không vệ sinh kỹ lưỡng trang phục cũng là yếu tố góp phần gây ra tình trạng này.

Viêm âm đạo có nguy hiểm không?

Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh có thể dẫn đến nhiều biến chứng nghiêm trọng, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người bệnh.

• Viêm nội mạc tử cung: Khi vi khuẩn từ âm đạo lây lan ngược dòng lên các cơ quan sinh dục, tình trạng viêm nhiễm có thể lan tới nội mạc tử cung, gây nguy cơ vô sinh cao nếu không được điều trị triệt để.
• Viêm vùng chậu: Vi khuẩn phát triển mạnh mẽ ở âm đạo có thể dẫn đến viêm vùng chậu, ảnh hưởng đến các cơ quan như tử cung, vòi trứng, buồng trứng, gây đau đớn và tiềm ẩn nguy cơ sinh sản.
• Biến chứng trong thai kỳ: Đối với phụ nữ mang thai, viêm âm đạo do vi khuẩn có thể gây viêm màng ối, làm tăng nguy cơ sinh non, thai suy hoặc thai chết lưu. Trẻ sinh ra có thể nhẹ cân, hệ miễn dịch yếu, và dễ mắc các bệnh lý về da, mắt. Ngoài ra, phụ nữ sinh mổ có thể đối mặt với các biến chứng hậu sản như nhiễm trùng.
• Giảm khả năng thụ thai: Viêm âm đạo làm mất cân bằng pH và môi trường trong âm đạo, cản trở quá trình thụ tinh khi tinh trùng khó di chuyển đến trứng.
• Tăng nguy cơ mắc bệnh truyền nhiễm: Môi trường âm đạo mất cân bằng làm giảm sức đề kháng, tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm như lậu, giang mai, hoặc HIV/AIDS phát triển.
• Ảnh hưởng đến tâm lý: Cảm giác khó chịu, ngứa ngáy và ra nhiều khí hư khiến phụ nữ cảm thấy mệt mỏi, khó tập trung trong sinh hoạt hàng ngày và có thể mất hứng thú trong chuyện vợ chồng, gây ra khoảng cách tình cảm.

Chẩn đoán bệnh

Để chuẩn đoán bệnh chính xác nhất, bác sĩ sẽ sử dụng các phương pháp như sau: 

• Khám lâm sàng: Kiểm tra vùng chậu và hỏi về các triệu chứng cùng tiền sử bệnh liên quan đến nhiễm khuẩn âm đạo.
• Xét nghiệm dịch âm đạo: Lấy mẫu dịch từ âm đạo để kiểm tra sự hiện diện của vi khuẩn gây viêm.

Trước khi khám, bệnh nhân nên:

• Không thụt rửa hoặc sử dụng sản phẩm gây kích ứng âm đạo trong 24 giờ.
• Tránh quan hệ tình dục trước 1 ngày.
• Chỉ khám sau khi hết chu kỳ kinh nguyệt.

Đối tượng có nguy cơ cao bị viêm âm đạo

Mặc dù bất kỳ phụ nữ nào cũng có thể mắc viêm âm đạo do vi khuẩn (BV), một số nhóm có nguy cơ cao hơn bao gồm:

• Phụ nữ trong độ tuổi sinh sản: Sự thay đổi hormone và hoạt động tình dục không an toàn tăng nguy cơ mắc BV.
• Phụ nữ mang thai: Nội tiết tố thay đổi trong thai kỳ làm mất cân bằng vi khuẩn âm đạo, liên quan đến nguy cơ sinh non và nhiễm trùng sơ sinh.
• Phụ nữ sau mãn kinh: Suy giảm estrogen khiến âm đạo dễ bị viêm nhiễm hơn.
• Người dùng thuốc tránh thai: Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến sự cân bằng nội tiết tố và gây BV.
• Phụ nữ thụt rửa âm đạo hoặc dùng sản phẩm vệ sinh có tính kiềm mạnh: Các sản phẩm này làm mất vi khuẩn có lợi, gây mất cân bằng pH.
• Người có hệ miễn dịch suy yếu: Người mắc bệnh mạn tính như tiểu đường, HIV/AIDS dễ bị BV hơn.
• Người có tiền sử BV: BV dễ tái phát, làm tăng nguy cơ nhiễm lại.

Hiểu rõ các yếu tố nguy cơ giúp phụ nữ chủ động phòng ngừa và điều trị bệnh hiệu quả.

Cách điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn an toàn nhất

Điều trị viêm âm đạo do vi khuẩn thường bao gồm các phương pháp sau:

Cách trị viêm âm đạo do vi khuẩn tại nhà

Chữa viêm âm đạo tại nhà bằng các loại thảo dược tự nhiên có thể giúp hỗ trợ điều trị viêm nhiễm vùng kín hiệu quả, đặc biệt khi bệnh còn ở giai đoạn nhẹ.

• Sử dụng lá trầu không: Lá trầu không có tác dụng kháng viêm và khử mùi, giúp cải thiện tình trạng viêm nhiễm. Rửa sạch 5-10 lá trầu không, ngâm với nước muối loãng, sau đó đun sôi cùng nước. Sử dụng nước này để xông hơi vùng kín giúp giảm triệu chứng khó chịu.
• Sử dụng lá lốt: Lá lốt không chỉ dùng trong ẩm thực mà còn có tính kháng viêm, giảm đau, hỗ trợ trị viêm âm đạo. Đun sôi một nắm lá lốt rồi dùng nước này để xông hơi vùng kín hàng ngày.
• Sử dụng lá ổi: Lá ổi có tính kháng khuẩn, được dân gian sử dụng để chữa viêm nhiễm và ngứa ngáy. Rửa sạch một nắm lá ổi, đun sôi với nước và dùng nước này để rửa vùng kín hàng ngày nhằm giảm ngứa và viêm.

Những phương pháp này chỉ nên áp dụng khi bệnh còn ở mức độ nhẹ và cần được theo dõi kỹ lưỡng để tránh tình trạng nặng hơn.

Điều trị bằng thuốc Tây

Thuốc Tây y chữa viêm âm đạo do vi khuẩn hiện rất đa dạng, bao gồm thuốc uống, thuốc đặt và thuốc bôi, cụ thể như:

• Doxycycline: Là kháng sinh có khả năng ngăn chặn sự phát triển của vi khuẩn, nấm và ký sinh trùng trong âm đạo. Tuy nhiên, không nên sử dụng thuốc cho người bị suy gan nặng hoặc dị ứng với thành phần của thuốc.
• Fluomizin: Thuốc đặt âm đạo dùng trong các trường hợp viêm nhiễm do vi khuẩn Trichomonas hoặc nhiễm khuẩn hỗn hợp. 
• Metromicon: Một loại thuốc đặt âm đạo phổ biến, được sử dụng để điều trị viêm âm đạo do nấm hoặc vi khuẩn.
• Nizoral: Thuốc bôi ngoài có hiệu quả cao trong điều trị viêm nhiễm, nhưng có thể gây tác dụng phụ như mẩn ngứa, phát ban.

Việc sử dụng thuốc nên tuân theo chỉ định của bác sĩ để đảm bảo an toàn và hạn chế tác dụng phụ không mong muốn.

Cách phòng ngừa viêm âm đạo do vi khuẩn hiệu quả

Viêm âm đạo do vi khuẩn là bệnh lý phổ biến cần được chú trọng phòng ngừa để bảo vệ sức khỏe. Để giảm nguy cơ mắc bệnh, chị em có thể thực hiện các biện pháp sau:

• Vệ sinh cá nhân đúng cách: Rửa vùng kín hàng ngày bằng nước ấm, hạn chế sử dụng dung dịch vệ sinh có hóa chất mạnh. Nếu cần, hãy chọn sản phẩm có chiết xuất từ thiên nhiên để tránh kích ứng.
• Chọn đồ lót phù hợp: Nên mặc quần lót bằng vải cotton thoáng mát, mềm mại, giúp giảm nhiệt và ngăn ẩm ướt vùng kín.
• Tránh thụt rửa quá sâu: Không nên thụt rửa âm đạo quá sâu vì điều này có thể làm mất cân bằng vi khuẩn tự nhiên, dễ dẫn đến viêm nhiễm.
• Quan hệ tình dục an toàn: Duy trì mối quan hệ chung thủy và sử dụng bao cao su để tránh các bệnh lây qua đường tình dục.
• Khám phụ khoa định kỳ: Thăm khám phụ khoa ít nhất 6 tháng một lần để kịp thời phát hiện và điều trị bệnh khi có dấu hiệu bất thường.

Viêm âm đạo do vi khuẩn là một tình trạng phổ biến, nhưng nó có thể được kiểm soát và điều trị một cách hiệu quả. Hãy luôn chủ động trong việc tìm hiểu, thực hiện các biện pháp phòng ngừa và điều trị sớm để bảo vệ sức khỏe sinh sản của chính mình.